Edukacja dzieci

Bacowskie Bajanie – zajęcia z edukacji ekologicznej

Zapraszamy na zajęcia z edukacji ekologicznej, podczas których gospodarz (baca) przekazuje dzieciom swoją życiową mądrość, doświadczenia, rozmawia z nimi, oprowadza je po gospodarstwie i najbliższej okolicy a także organizuje dla nich zabawy i konkursy. Zajęcia w bezpośrednim kontakcie z naturą to najlepsza z możliwych lekcji przyrody, pozwalającej na zrozumienie współzależności między światem roślin, zwierząt i ludzi.

Rozwój dziecka w bezpośrednim kontakcie z przyrodą przynosi wiele radości i korzyści, jakich nie da się osiągnąć w żaden inny sposób. Uświadomienie dzieciom, że jest tylko jedna Ziemia a jej przyszłość zależy od każdego z nas, jest naszym najważniejszym zadaniem w edukacji ekologicznej. Zajęcia prowadzone są w otoczeniu żywych zwierząt, roślin i innych elementów środowiska naturalnego. Wszyscy doskonale wiemy, że zajęcia teoretyczne prowadzone w klasie nie dadzą tyle wiedzy i umiejętności , ile dać może wizyta w prawdziwym tradycyjnym gospodarstwie edukacyjnym z możliwością bezpośredniego uczestniczenia w pracach gospodarskich.

Najważniejszym celem nauczania przyrody jest rozbudzenie w dzieciach wrażliwości na piękno natury, zrozumienie jak ważna jest dbałość o otaczające środowisko naturalne. Dzieci są bacznymi i wrażliwymi obserwatorami wszystkiego, co dzieje się wokół nich. Zabierając je do gospodarstwa edukacyjnego, przekazujemy im żywą wiedzę o przyrodzie, środowisku naturalnym człowieka, pięknie tradycji. Wiedza ta przyswajana jest przez aktywne uczestnictwo i bezpośredni kontakt z przyrodą, podczas którego świat odbierany jest wszystkimi zmysłami dziecka. Z pewnością to, co przeżyją dzieci podczas takich właśnie lekcji, na długo pozostanie w ich pamięci i zaprocentuje potem w dorosłym życiu. Lekcje przyrody w gospodarstwie edukacyjnym to z pewnością odkrywanie tego, co nieznane, poszukiwanie i doświadczanie środowiska, w którym żyjemy. Takich lekcji się nie zapomina!

O nas
Gospodarstwo agroturystyczne ,,Bacówka u Harnasia” należy do ogólnopolskiej sieci zagród edukacyjnych i bierze udział w projekcie polsko-szwajcarskim ,,Szwajcarskie gospodarstwa edukacyjne inspiracją dla innowacyjnych działań jednostek samorządowych w Polsce na rzecz zrównoważonego rozwoju obszarów wiejskich”.

Kompleks bacówki został zbudowany w 1882roku, położony jest pod szczytem góry Chełm 659 m. Znajduje się w wsi Marcówka. Data założenia wsi nie jest znana, powstała ona prawdopodobnie w początkach XV wieku. W tym czasie w górnych polaniastych częściach obecnej wsi zaczęli osiedlać się Wołosi, zakładając w lasach tak zwane zarąbki, tj. osiedla powstałe w wyniku wykarczowania lasu. Okolica sprzyja pieszym wędrówkom i spacerom po lesie. Roztacza się stąd widok na Królową Beskidów Babią Górę (1725 m.n.p.m.), pasmo Jałowieckie, Polcę, Kiczorę i Pilsko. To wymarzone miejsce na osób uprawiających turystyką rowerową, miłośników pieszych wędrówek oraz amatorów białego szaleństwa.
W Bacówce staraliśmy się zwrócić uwagę na zachowanie równowagi między nowoczesnością a tradycją. Było to zadaniem niełatwym. Staramy się, aby goście przyjeżdżający do nas mieli wygodne pokoje i przyzwoite łazienki. Chcemy, aby poczuli się jakby przeniesieni zostali w inną epokę czasu.

Tradycja jest dla nas – Górali Babiogórskich – bardzo ważnym aspektem kształtowania i funkcjonowania lokalnej społeczności. Pasterstwo i wszystkie zajęcia wokół niego zapewniały byt naszym ojcom, dziadom, pradziadom i ich rodzinom. Pasterstwo miało zatem wymiar materialny, bytowy, ale również edukacyjny i kulturotwórczy ,,uczyło fachu”, budowało klimat pracy, życia, tworzyło tradycję i kulturę, kształtowało społeczeństwo. Przez wiele lat pasterstwo miało ogromne znaczenie dla ludzi mieszkających w rejonie Babiej Góry.

Główny prowadzący:
Stanisław „Harnaś” – baca, pasjonat góralskiej i pasterskiej tradycji, pomysłodawca i budowniczy kompleksu Bacówki u Harnasia, dyplomowany Baca, uczestnik wielu wyjazdów tematycznych m.in. do do kantonu Ticino w Szwajcarii. Członek Ogólnopolskiej Sieci Zagród Edukacyjnych. Bierze udział w imprezach tematycznych, m.in. Babiogórskiej Jesieni w Zawoi, demonstrując pasterską codzienność na szałasie. Współzałożyciel i członek Bractwa Zbójników Spod Babiej Góry.
Praktyk, wykorzystujący wiedzę na temat sztuki przetrwania w górach, wypracowaną i przekazywaną przez pasterzy pół-koczowników przemierzających Karpaty na przestrzeni wieków.

Przykładowy scenariusz zajęć

Uwaga: Bacówka wyposażona jest w wiele przedmiotów dawnych, nierzadko o wartości muzealnej. Można wszystkiego dotknąć, obejrzeć i użyć podczas zajęć warsztatowych.

Zakres tematyczny:
Zapoznanie uczestników z historią i kulturą wołoskich pasterzy-koczowników, którzy przywędrowali przed wiekami łukiem Karpat w rejon Babiej Góry oraz tajnikami codziennego życia pasterzy „na szałasie” babiogórskiej hali. m.in. wierzenia, kultura, strój, oddziaływanie magii na codzienne życie.

Harmonogram zajęć:
9.00-9.30.
Przybycie go gospodarstwa edukacyjnego, przywitanie, zapoznanie z miejscem, wyjaśnienie ogólnego celu wycieczki. Gospodarze ubrani są w odzienie, w jakie na co dzień ubierali się nasi przodkowie.

9.30.-11.00.
Poznajemy życie na gazdówce.
W trakcie zajęć uczestnicy młócą cepami, czyszczą żarno na cepakach, mielą je na żarnach, następnie zarabiają cisto czarnej i białej mąki i formują moskaliki i pieką je na blasze
Poczęstunek – ciasto, rogaliki, moskaliki z masłem, herbata
Gawenda o Świętym Onufrym patronie Marcówki ( dzieci biorą czynny udział odtwarzając role w czasie opowieści).

11.00- 14.00.
Bacowkie czary, święty ogień, czyli rytm życia na szałasie.
Uczestnicy biorą czynny udział w takich pracach jak:
-zagnanie zwierząt do koszaru
-karmienie zwierząt
-udój
-rozpalenie watry (ogniska)
-robienie sera, bundzu ,oscypków, warzenie żentycy

14.00.-15.00.
Gawęda przy ognisku o powstaniu Babiej Góry ( dzieci biorą czynny udział odtwarzając role w czasie opowieści).
– gra na trombicie

Proponowany zakres tematyczny warsztatów (do wyboru)

Zbójeckie śpasy:
-gawędy przy ognisku ( dzieci i dorośli biorą czynny udział odtwarzając role w czasie opowieści)
-zabawy i konkursy zbójeckie
-najsłynniejsi zbójnicy Beskidów (opowiadania)

Folklor pasterski i jego elementy:
-okrzyki lub zawołania ( sygnały)
-zawołania mówione
-gwizdy
-cztero wersowe pieśni pasterski
-rogi pasterskie
-trombity
-fujarki wierzbowe ( gwizdki)
-różne rodzaje piszczałek (bez otworowe postne i wielo otworowe)
-listki
-dudy
-tańce pasterskie

Zajęcia w Gazdówce:
-pranie na tarze
-prasowanie żelazkiem na duszę
-robienie masła
-noszenie wody przy pomocy nosideł

Strój góralski (odzienie) i jego elementy:
-męski
-damski
-dziecięcy
-pokaz cyfrowania (wykonanie haftu)

Bibułkarstwo ( ozdoby z bibuły):
-wykonywanie kwiatów z bibuły do zdobienia domów wewnątrz

Dawne budownictwo:
-babiogórskie szałasy
-mszenie ścian
-dom z gliny i słomy najstarsze budownictwo domów mieszkalnych
-technologią wznoszenia domu z gliny i słomy zajęcia praktyczne

Ginące zawody:

Kowalstwo:
– warsztat wiejskiego kowala (omówienie)
– prezentacja narzędzi kowalskich (Młoty, podcinki, kleszcze, palenisko, kowadło, miech)
– kowali jego pomocnik, omówienie pracy
– Metale i ich właściwości
– pokaz wykuwania
– wyroby kowala (podkowy, łańcuchy, lemiesze, toporki) Uczestnicy będą brać czynny udział w zajęciach.

Garncarstwo:
– Kim jest garncarz?
– Glina i jej rodzaje
– Koło garncarskie
– Garncarz w czasie pracy
– Toczenie naczyń przez uczestników
Uczestnicy biorą czynny udział w pokazie wyrobu naczyń.

Ekologia wokół domu:

Staw i jego współzależności:
– Nasze płazy i ich pokaz
– Omówienie charakterystycznych cech kumaka górskiego
– Zwyczaje kumaka
– Cykl rozwojowy płazów od skrzeku do dorosłej żaby

Ekosystem stawu:
– Rośliny w nim żyjące
– Owady wodne
– Współzależności między organizmami

Drzewa, jakie rosną u nas:
– Kilka faktów i ciekawostek
– Budowa drzewa
– Znaczenie i wartość drzew w ekosystemie.

Dla uczestników posiadających własne produkty istnieje możliwość zorganizowania ogniska.

W zależności od warunków pogodowych zapewniamy napoje: zimą: gorąca herbata z sokiem, latem: woda mineralna

Zapytaj o dostępność i cenę: info@truh.pl